Program „Zero odpadów” dla Europy

Wyeliminowane składowania odpadów do roku 2030 – postuluje programu „Zero odpadów” dla Europy, który przygotowała Komisja Europejska

Obecnie w UE średnio wytwarza się około pięciu ton odpadów na osobę rocznie (wszystkich, nie tylko komunalnych).  Zaledwie jedna trzecia z tej ilości jest poddawana recyklingowi.

Samych odpadów komunalnych składujemy w UE 80 mln ton, z czego 10-12 mln ton w Polsce.

Program jest odpowiedzią na wyzwania związane z ochroną środowiska i perspektywą deficytu surowców naturalnych. Komisja Europejska postuluje „społeczeństwo bezodpadowe” i gospodarkę opartą o zasadę maksymalnego wykorzystania zasobów.

Zdaniem KE maksymalizacja odzysku surowców i energii z odpadów zwiększy konkurencyjność Europy. „Zapobieganie wytwarzaniu odpadów, ponowne wykorzystanie odpadów i tym podobne działania mogą przynieść przedsiębiorstwom w UE 600 mld EUR oszczędności netto i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 2‑4 % rocznie” – piszą autorzy projektu.

Główne założenia programu „Zero odpadów” dla Europy

• Zwiększenie ponownego wykorzystania i recyklingu odpadów komunalnych do co najmniej 70 proc. do 2030 roku;
• Zwiększenie współczynnika recyklingu opadów opakowaniowych do 80 proc. do 2030 roku;
• Od 2025 roku zakaz składowania podlegających recyklingowi tworzyw sztucznych, metali, szkła, papieru i tektury oraz odpadów ulegających biodegradacji, przy czym państwa członkowskie powinny dążyć do praktycznego wyeliminowania składowania do roku 2030.

W ocenie CEWEP (Stowarzyszenia Europejskich Spalarń Odpadów Komunalnych) nie wszystkie cele programu Komisji Europejskiej są realne. Np. jeśli chodzi o plastik, recyklingowi poddaje się obecnie zaledwie 24 proc. odpadów. Recykling jest łatwy w przypadku PET (z butelek), ale znacznie trudniejszy dla innych tworzyw sztucznych. Ze względu na różnorodność materiałów odzyskiwanie energii ze spalania stanowi lepsze rozwiązanie. Obecnie 50% odpadów z tworzyw sztucznych poużytkowych jest eksportowana z Europy do krajów azjatyckich, gdzie służą do produkcji towarów bez kontroli skutków zdrowotnych i środowiskowych.

W już obowiązującej w UE hierarchii postępowania z odpadami składowanie jest najmniej pożądanym elementem systemu. Unia stawia na  ograniczanie wytwarzania odpadów ((np. poprzez rezygnację z jednorazowych opakowań), maksymalne wykorzystanie surowcowe (recykling) i przetwarzanie w energię (spalanie).

Niemcy i Szwajcaria już są społeczeństwami bezodpadowymi.