Pierwszy rok EcoGeneratora
Szczecińska spalarnia w pierwszym roku pracy unieszkodliwiła 114,5 tys. ton odpadów, wytworzyła blisko 70 tys. MWh energii elektrycznej oraz 190 tys. GJ ciepła.
Oficjalne przejęcie zakładu od wykonawcy, włoskiej firmy Termomeccanica Ecologia nastąpiło 28 grudnia 2017 roku.
Nominalna wydajność instalacji to 150 tys. ton odpadów rocznie. W pierwszym, rozruchowym roku, ze względu konieczność optymalizacji pracy urządzeń, zapoznanie się załogi ze specyfiką instalacji – zarząd założył przyjęcie 120 tys. ton. Plan został zrealizowany w 95 proc.
Tomasz Lachowicz, prezes Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie: - To był rok startowy. Mieliśmy problemy techniczne wynikające z nieprawidłowego wykonania prac przez pierwszego głównego wykonawcę. Planujemy, że w roku 2019 instalacja będzie funkcjonować już na 100 proc. i osiągniemy maksymalną wydajność, także jeśli chodzi o wytwarzanie energii cieplnej. Szacujemy, że w tym roku wytworzymy 400 – 600 tys. GJ.
EcoGenerator w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami ma status instalacji ponadregionalnej, może więc przyjmować odpady zmieszane z całego województwa zachodniopomorskiego, a przetworzone (posortownicze i RDF) także spoza granic województwa.
Największa część odpadów przetwarzanych w EcoGeneratorze pochodzi ze Szczecina. Dostarczają je firmy Remondis, MPO, Suez i Tompol. Reszta jest ze Stargardu, Myśliborza i Związku Gmin RXXI. Zakład przyjmuje też odpady z województw: lubuskiego, wielkopolskiego i pomorskiego.
Odpady o kodzie 19 12 12 (posortownicze) stanowią ok. 80 proc.. 10 proc. to odpady zmieszane, pozostałe 10 proc. to RDF.
W 2018 roku cena na bramie za odpady zmieszane wynosiła 195 zł (netto). Od nowego roku stawka wzrosła do 239 zł dla gmin, które powierzą zagospodarowanie odpadów miastu Szczecin, oraz 300 zł dla pozostałych klientów.
Cena za przyjęcie odpadów przetworzonych jest negocjowana z dostawcami indywidualnie.
Marek Sułkowski, specjalista ds. dostaw Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie: - EcoGenerator jako jedyny RIPOK w województwie może faktycznie zagospodarować odpady posortownicze. Dzięki EcoGeneratorowi Szczecin i gminy korzystające z usług szczecińskiej spalarni mogą odejść od składowania na rzecz bardziej przyjaznego dla środowiska sposobu zagospodarowania odpadów poprzez odzyskiwanie zawartej w nich energii. W przyszłym roku nasz zakład osiągnie maksymalną wydajność, czyli 150 tys. ton. Perspektywy są obiecujące, nie powinno być problemu z pozyskaniem takiej ilości odpadów.
Wytwarzanie energii
Zakład ma dwie linie spalania wyposażone w kotły wodno-parowe i paleniska rusztowe. Kotły wykonało Rafako a ruszty niemiecka firma Mitsubishi Hitachi Power Europe Service GmbH.
Kotły wytwarzają parę w ilości 2 x 34Mg/h. Ruszty mechaniczne schodkowe posuwisto-zwrotne z chłodzeniem powietrznym mogą spalać odpady o wartości opałowej 8 -13 MJ/kg.
Para przegrzana o ciśnieniu min. 40 bar i temperaturze 400 stopni C. napędza wirniki turbiny sprzężonej z generatorem energii elektrycznej.
Turbozespół EcoGeneratora pochodzi z czeskiego Brna. Wykonała go firma Ekol. Składa się z turbiny upustowo-kondensacyjnej i generatora energii elektrycznej. Prędkość obrotowa wału turbiny 7 tys. obrotów na minutę. Obroty rotora w generatorze po redukcji 1500/min.
Moc turbiny w kogeneracji 7MWe i 28 MWt.
Wytworzona energia jest częściowo wykorzystywana na potrzeby własne EcoGeneratora, a jej nadwyżka sprzedawana. Odbiorcą energii elektrycznej w 2018 roku była Enea. Od stycznia 2019 szczecińska spalarnia sprzedaje energię elektryczną częstochowskiej spółce Tradea. Ciepło odbiera Szczecińska Energetyka Cieplna.
W pierwszym roku pracy EcoGenerator wytworzył blisko 70 tys. MWh energii elektrycznej i 190 tys. GJ ciepła. W przeliczeniu na statystyczne mieszkania oznacza to zaopatrzenie w prąd ok. 35 tys. mieszkań, a w ciepło i ciepłą wodę ok. 13 tys.
Odpady poprocesowe
Odpady poprocesowe wagowo stanowią ok. 23 proc. masy odpadów przetworzonych, z czego 20 proc. to żużel. ZUO płaci za ich odbiór firmom wyłonionym w przetargach.
Żużel z rusztu przechodzi przez mokry odżużlacz, skąd taśmociągiem jest transportowany do pomieszczenia wstępnego przetwarzania, gdzie separatory usuwają metale żelazne i nieżelazne. Następnie żużel jest przesiewany na dwie frakcje (0-60 mm oraz 60-100 mm) i transportowany do sezonowania pod wiatą. Po ok. 90 dniach mineralizacji żużel jest gotowy do odbioru. Szczecińska firma Milex wykorzystuje go do produkcji kruszyw stosowanych przy budowie dróg.
Popioły lotne z kotła, pyły z elektrofiltra, zużyty węgiel aktywny służący do oczyszczania spalin oraz szlamy z układu oczyszczania ścieków są odbierane i przetwarzane przez firmę Mo-BRUK (oddział w Skarbimierzu, woj. Opolskie), gdzie poddawane są procesom odzysku (zestalania i stabilizacji) polegającym na wiązaniu substancji niebezpiecznych w związki nierozpuszczalne w wodzie za pomocą odpowiednich dodatków chemicznych.
Powstały w ten sposób granulat cementowy posiada krajową ocenę techniczną Instytutu Badawczego Dróg i Mostów, na podstawie której może on być używany jako dolna warstwa podbudów i nasypów. Znajduje też zastosowanie jako wypełnienie nieczynnych kopalń, materiał rekultywacyjny lub podsadzka hydrauliczna.
